علت بی رغبتی کشاورزان از تسهیلات مکانیزاسیون کشاورزی چیست ؟

بروکراسی اداری و سود بالای تسهیلات باعث شده تا خرید ماشین‌آلات کشاورزی مقرون به صرفه نبوده و در نتیجه قیمت تمام شده محصول نهایی افزایش و قدرت رقابت کشاورز کاهش یابد.

به گزارش دهقان نیوز و به نقل از خبرگزاری فارس، به دلیل اهمیت تولید غذا، نوع بشر از علم برای افزایش تولید و بهره‌وری استفاده کرده و مقوله‌ای به نام مکانیزاسیون را در بخش کشاورزی به وجود آورده است، به طوری که ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی پا به عرصه وجود گذاشتند و کشاورزی سنتی را کنار زدند.

استفاده از این ماشین‎آلات در عملیات‌های مختلف کشاورزی شامل کاشت، داشت و برداشت در مقوله مکانیزاسیون می‌گنجد و دولت برای فراگیری آن برنامه‎ریزی کرده، به طوری که شاخص مکانیزاسیون در برنامه پنجم توسعه در استان ۱٫۵ اسب بخار در هر هکتار در نظر گرفته شده است.

دولت برای رسیدن به این الزامات برنامه‌های مختلفی از جمله در نظر گرفتن چهار خط اعتباری برای پرداخت تسهیلات بانکی را در پیش گرفته است، اما هنوز ماشین‎آلات فرسوده به طور کامل در استان جایگزین نشدند و کشاورزان نیز رغبت کافی نسبت به خرید ماشین‎آلات به‌روز و جایگزینی ادوات فرسوده نشان ندادند؛ یکی از دلایلی که در خط اعتباری سوم و چهارم، خرید ماشین‎آلات و ادوات کشاورزی با استقبال مواجه نشده است؛ کاهش کیفیت ماشین آلات و افزایش قیمت آن است به طوری که خرید در بازار آزاد را اقتصادی‌تر کرده است.

نباید فراموش کرد اهمیت مکانیزه کرده کشاورزی به قدری بالا است که با افزایش تولید و بهره‌وری تولیدات کشاورزی ارتباط مستقیم دارد.

۶۹ درصد عملیات کشاورزی به صورت مکانیزه انجام می‌شود

رئیس اداره مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه سطح اراضی کشاورزی استان همدان به ۷۲۲ هزار هکتار می‌رسد، اظهار کرد: در این اراضی ۱۲۰ هزار بهره‎بردار به فعالیت می‌پردازند و حدود ۵ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی را تولید می‌کنند.

اکبر راستار با بیان اینکه شاخص ۱٫۵ اسب بخار در هر هکتار برای مکانیزه کردن کشاورزی در استان همدان محقق شده، افزود: در حال حاضر ۶۹ درصد عملیات کشاورزی مکانیزه و باقیمانده آن به صورت نیمه مکانیزه و سنتی انجام می‌شود.

وی با تأکید بر اینکه ۶۰ درصد از ماشین‌آلات کشاورزی استان  عمر بالای ۱۳ سال دارند، بیان کرد: این ماشین‌آلات باعث مصرف بیش از اندازه انرژی شده و با دستگاه‌ها و ادوات جدید هماهنگ نیستند.

رئیس مکانیزاسیون جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه کمباین بیشترین فرسودگی ماشین‌آلات کشاورزی در استان را به خود اختصاص داده، می‌گوید: ۶۵ درصد کمباین‌ها و ۶۰ درصد تراکتور‌های استان فرسوده هستند که باید جایگزین شدند.

وی با بیان اینکه از سال ۹۲ تاکنون چهار خط اعتباری برای مکانیزه کردن کشاورزی استان در نظر گرفته شده، تصریح کرد:  به طور کلی در این چهار خط  ۱۷۹۶۱۰۰ میلیون ریال اعتبار تصویب شده که ۱۰۷۲۸۹۰ میلیون ریال جذب و به کشاورزان پرداخت شده است.

این مقام مسؤول با بیان اینکه در خط اعتباری اول و دوم که در سال‌های ۹۲ و ۹۳ ابلاغ شده است کشاورزان با استقبال مطلوبی که از خود نشان دادند تمام اعتبارات جذب شد، ادامه داد: حتی در سال ۹۳ میزان جذب اعتبار به بیش از ۱۰۵ درصد رسید.

وی خاطرنشان کرد: اما در خط اعتباری سوم و چهارم موفقیت دو سال اول به دست نیامده و میزان جذب تسهیلات به ترتیب به ۴۵٫۵ و ۹٫۶ درصد رسیده است.

جذب ۵۹٫۷ درصدی تسهیلات مکانیزاسیون در چهار سال

رئیس اداره مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه در مجموع در چهار خط اعتباری ابلاغ شده ۵۹٫۷ درصد اعتبارات جذب شد، گفت: سود این تسهیلات در خط اعتباری اول ۱۵ درصد، دوم ۱۸ درصد، سوم ۱۸ و ۲۱ درصد و در خط اعتباری چهارم ۱۵ درصد در نظر گرفته شده بود.

وی با بیان اینکه در این میان یک‎هزار و ۴۶۵ کمباین و تراکتور، یک‎هزار و ۴۳۱  دستگاه در بخش مکانیزاسیون زراعت خریداری شده است، اظهار کرد: در بخش مکانیزاسیون باغ و گلخانه نیز ۴۳۹ دستگاه خریداری و به ظرفیت کشاورزی استان افزوده شده است.

راستار با اشاره به اینکه در بخش مکانیزاسیون دام و طیور نیز ۲۸۵ دستگاه خریداری شده، افزود: کشاورزان با استفاده از این تسهیلات در بخش مکانیزاسیون حفظ نباتات نیز ۴۰۰ دستگاه خریداری کردند.

استقبال پر رنگ کشاورزان از خط اعتباری اول و دوم مکانیزاسیون

کارشناس مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در گفت‌وگو با فارس با بیان اینکه تسهیلات مکانیزاسیون در قالب خط اعتباری، چهار سال پیش اعلام شد، تصریح کرد: خط اول و دوم را به خوبی سپری کردیم و هم اکنون در خط چهارم هستیم.

مهدی جهانگیری با بیان اینکه در خط اول و دوم بیش از سهمیه در نظر گرفته شده برای استان تسهیلات جذب کردیم، افزود: در خط سوم اعتباری چند عامل باعث شد که نتوانستیم سهمیه در نظر گرفته شده را به طور کامل جذب کنیم.

وی با اشاره به اینکه خشکسالی، سرمازدگی، سود بالای تسهیلات از جمله دلایل جذب نکردن تسهیلات در نظر گرفته شده در خط اعتباری سوم و چهارم بود، تصریح کرد: از سوی دیگر کشاورزان و افرادی که واقعا به این تسهیلات نیاز داشتند طی ابلاغ خط اول و دوم اعتبارات نیازهای خود را برطرف کردند.

کارشناس مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه در خط چهارم نیز به دلیل رکود اقتصادی و دیر پرداخت کردن پول گندم پیشرفت پرداخت تسهیلات بسیار کند است، ادامه داد:‌ بروکراسی اداری و سود بالای تسهیلات باعث شد کشاورزان برای دریافت تسهیلات رغبت نشان ندهند چراکه خرید ماشین آلات مقرون به صرفه نبوده و در نتیجه قیمت تمام شده محصول نهایی افزایش یافته و قدرت رقابت کشاورز را کاهش می‌دهد.

کاهش کیفیت ماشین آلات کشاورزی تازه تولید شده

جهانگیری خاطرنشان کرد: از سوی دیگر بسیاری از سازندگان این خودروها بنا بر اعلام کشاورزان از کیفیت محصول خود کاستند به طوری که افراد ترجیح دادند که ماشین‌آلات کار کرده را تهیه کنند.

وی با اشاره به اینکه هزینه‌های جانبی خرید ماشین‎آلات کشاورزی به قدری افزایش یافت که تهیه آن از بازار آزاد به نفع کشاورزان بود، گفت:‌ استدلال کشاورزان برای این اقدام نیز کیفیت بهتر و قیمت پایین‌تر دستگاه‌هایی بود که از طریق دلالان تهیه می‌شد.

کارشناس مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه ماشین‎آلاتی که پنج سال پیش تولید می‌شوند با کیفیت‌تر از ماشین‎آلات تازه تولیدی هستند، اظهار کرد:‌ طرح جایگزینی ماشین‎آلات فرسوده نیز در دست پیگیری است که هنوز ابلاغ نشده است.

وی با اشاره به اینکه ماشین‎آلات فرسوده به محصولات نهایی آسیب وارد کرده و بهره‌وری را به شدت کاهش می‌دهد، افزود: باید استانداردهای به روز برای تولید ماشین‎آلات و ادوات کشاورزی در نظر گرفته شود.

جهانگیری با بیان اینکه سختگیری چندانی بر روی تولید ماشین آلات کشاورزی صورت نمی‌گیرد، تصریح  کرد:‌ خدمات پس از فروش نیز در تولید ادوات کشاورزی نیز به خوبی انجام نمی‌شود که از معضلات بخش کشاورزی است و باید برطرف شود.

وی با اشاره به اینکه استاندارد ماشین‌آلات کشاورزی اجباری نیست، ادامه داد: تنها اهرم موجود در این زمینه الزام کشاورزان به خرید کالای تأیید شده برای دریافت تسهیلات است.

کارشناس مکانیزاسیون سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با بیان اینکه در حوزه جذب تسهیلات مکانیزه در خط چهارم اکثر استان‌ها چندان موفق عمل نکردند، خاطرنشان کرد: ‌استان‌هایی چون اردبیل و مازندران تنها عملکرد مطلوبی داشتند و سایر مناطق به ویژه استان‌های همجوار تفاوتی در عملکرد با استان نداشتند.