مزارع کشور هوشمند می شوند

اسکندر زند روز در آیین گشایش چهارمین همایش نانوفناوری در کشاورزی با موضوع چشم اندازها و افق های نوین که در موسسه تحقیقاتی تهیه، تولید و اصلاح نهال و بذر کشور واقع در کرج برگزار شد، افزود: اکنون حدود ۳۰ درصد مزارع تحت پایش دیجیتال گرفته است و به زودی تمام مزارع کشور را هوشمند می کنیم تا هزینه ها کاهش و کیفیت افزایش یابد.
وی اظهار داشت: این امر در هوشمندسازی و تولید بذر گواهی شده نقش مهمی ایفا خواهد کرد.
وی خاطرنشان کرد: در بازار سراسر دنیا نزدیک به ۷۷۰۰ محصول نانویی ثبت شده است که نیجه فعالیت ۱۳۴۰ شرکت نانویی در ۵۰ کشور دنیا است که در این زمینه سرمایه گذاری کرده و آن را اولویت فعالیت خود قرار داده اند که ۲۵۰ محصول از این تعداد محصولات در زمینه کشاورزی است.
وی ادامه داد: ایران موضوع نانو در کشاورزی را زود شروع کرد و فعالیت های خوبی در دهه ۸۰ انجام شد، ولی در ادامه مقداری تعلل داشتیم که امیدواریم این تعلل جبران شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی اظهار داشت: اکنون برای اینکه وضعیت پیشرفت و جایگاه پیشرفت خود در دنیا را بدانیم باید ابتدا وضعیت خود را در این زمینه بشناسیم.
وی در توصیف این وضعیت، گفت: قبل از هر چیزی باید بدانیم کجا هستیم همانطور که در زمان جنگ در منطقه وقتی قرار بود جایی فتح شود، نخستین گروهی که ورود پیدا می کردند، گروه شناسایی بود تا بدانند کجا هستند و موقعیت چیست.
معاون وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: از ۱۰ هزار سال قبل که کشاورزی و انقلاب اول با موضوع انقلاب کشاورزی در دنیا شروع شد قبل از هر چیزی بشر درتمام فعالیت خود را صرف جمع آوری غذا و شکار می کرد که سال های زیادی طول کشید تا انقلاب بعدی اتفاق بیفتد.
وی با بیان اینکه با تفکر بشر انقلاب دوم با عنوان انقلاب صنعتی شکل گرفت، افزود انقلاب صنعتی ۴ مرحله داشته که با عنوان انقلاب های اول تا چهارم صنعتی است که مرحله اول با اختراع ماشین بخار و تولید انبوه توسط ماشین شروع شد که بعد از تولید ماشین تولید انبوه آغاز شد.
وی ادامه داد: مرحله دوم انقلاب صنعتی با اختراع برق در اوایل قرن گذشته با تولید انبوه توسط الکتریسیته شروع شد که جهشی صورت گرفت و مرحله سوم انقلاب صنعتی را اختراع کامپیوتر و توسعه اینترنت می دانند که اتفاق های مرموزی در دنیا اتفاق افتاد و مرحله چهارم انقلاب صنعتی را از ۲۰۱۵ به بعد می دانند که انقلاب هوشمند سازی است که اکنون ما در عصر چهارم انقلاب صنعتی هستیم.
زند با بیان اینکه در انقلاب چهارم سرعت انتقال تکنولوژی خیلی زیاد شده، اظهار داشت: برخی انقلاب های دوم و سوم را درک نکرده اند که انقلاب چهارم رخ داد و تفاوت آن با دیگر انقلاب ها این است که خطی نیست.
وی با اشاره به اینکه اوج این انقلاب ۱۰ سال دیگر است که اتفاق های بزرگی می افتد، گفت: تاثیر انقلاب صنعتی چهارم بر زندگی ها ملموس است و یکی از مواردی که در انقلاب صنعتی چهارم مصداق بارزی دارد اینترنت است.
رئیس سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی اضافه کرد: در علم بیولوژی نیز شاهد این انقلاب خواهیم بود که به عنوان مثال کشت بافت همراه با پرینت سه بعدی انجام می شود.
وی گفت: مساله نانو تا حدودی پیدایش آن حدفاصل بین انقلاب سوم و چهارم است که شگفتی های زیادی در دنیا ایجاد خواهد کرد.
زند ادامه داد: در راهبرد کشور شاید در بسیاری از مقاطع که دنیا پیشرفت کرده اگر بخواهیم کار را آغاز کنیم کارمان سخت باشد، اما باید شروع کنیم. در بعضی موارد فاصله مان در علوم با دنیا خیلی کم است که می توان نمونه آن را هوشمند سازی و دیگری نانو عنوان کرد که باید سرمایه گذاری بیشتری در آن انجام شود.
وی افزود: درایران فعالیت های نانویی گسترش پیدا کرده به طوریکه بیش از ۱۰ شرکت فعال در زمینه نانو بخش کشاورزی داریم که کم است و باید تحقیقات در زمینه نانوفناوری بخش کشاورزی سرمایه گذاری بیشتری شود.
وی تاکید کرد: بایستی بخش دانشگاهی در حوزه نانو کشاورزی فعال تر شوند زیرا فعالیت موجود در بخش نانوکشاورزی قابل قبول نیست، حتی در بخش های کشاورزی و مجموعه وزارت هم راضی نیستیم، ولی به حمایت ستاد نانو فعالیت های خوبی شروع شده که در آینده شاهد خبرهای خوبی خواهیم بود.
وی اضافه کرد: اکنون با علومی در دنیا مواجه هستیم که علوم جدید تمام علوم قبلی را هم تحت تاثیر قرار می دهد که باید در گام هایی که در آینده می خواهیم برداریم خیلی گام ها را با حساب و کتاب بهتر برداریم.
زند با بیان اینکه برای اینکه از دنیا عقب نمانیم و همپا با آنان باشیم، ۲ کار مهم باید انجام دهیم، افزود: برای عقب نماندن از دنیا و مرزهای دانش باید به صورت هدفمند خلق دانش کنیم و این امر باید در کشور اصلاح شود، زیرا در بعضی جاها این هدفمندسازی آسیب دیده و دیگر اینکه باید به صورت هدفمند هم کسب فناوری کنیم.
وی این ۲ امر را ماموریتی برای پژوهشگران ودانشگاهیان دانست و گفت: برای مرز دانش باید ظرفیت ها را بالا ببریم که کمی این موضوع مغفول مانده است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: از جمله ظرفیت هایی که باید ارتقاء یابد مربوط به بخش کشاورزی، دانشگاه ها و هیات علمی است که اکنون ۶ هزار و ۵۰۰ هیات علمی در بخش کشاورزی دانشگاه ها وجود دارد که باید به خدمت بخش های اجرایی و پاسخگویی وارد شوند.
وی با بیان اینکه در ایران رابطه خوبی بین حضور و مشارکت دانشگاه ها در بخش اجرا وجود ندارد، تصریح کرد: موضوع دیگر استفاده از ظرفیت های بخش خصوصی در کشاورزی است، بخش خصوصی حضور کمرنگی در کشاورزی دارد و ظرفیت بعدی نیز ظرفیت های بین المللی است که باید هوشمندانه ظرفیت های بین المللی را در بخش کشاورزی وارد کنیم.
زند یادآور شد که در ایران نوآوری ضعیف است که فقط به پژوهش مربوط نمی شود و باید تغییر جهت دهیم؛ به طور مثال در کشت چغندر قند یافته دانش مربوط به ۲۰ سال قبل است، ولی باید در آن نوآوری انجام شود.
وی گفت: برای اینکه تحقیقات را در سازمان خروجی محور کنیم، باید ۶ گام برداریم. یکی توجه به اهداف است. از اهداف توسعه پایدار ۱۰ مورد آن به کشاورزی و محیط زیست برمی گردد که شامل افزایش درآمدو امنیت غذایی و پایداری اکوسیستم است.
وی ادامه داد: توجه به اولویت ها هدف بعدی است که بزرگترین اتلاف جابجایی اولویت است. اگر اولویت ها جابجا شود اتلاف وقت و سرمایه کرده ایم و امروز اولویت اولمان طرح های کارآمدسازی است که در این بخش آسیب زیادی می بینیم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: نباید به طرح های کارآمد سازی اکتفا کنیم، محققین باید به سوی طرح های تحول ساز بروند و یکی از کارهای ما در موسسات و دانشگاه ها توجه به طرح های جریان ساز و تحول ساز است که در کشور ضعیف است.
وی موضوع بعدی را انگیزه های پژوهش عنوان کرد و گفت: باید به مرز علم تلنگر بزنیم یا یافته قابل ترویج تولید کنیم؛ امروزه انگیزه ها در بخش پژوهش کشور باید مورد تجدید نظر قرار بگیرد و بایدخروجی ها را نیز نشان دهیم به طوریکه باید طرح های سازمان تحقیقات یا قابل ترویج باشد و یا دستورالعمل فنی و ترویجی داشته باشد و یا اینکه آن یافته قابل تجاری و قرارداد بوده و یا اینکه مقاله های معتبر در مرز علم باشد.
زند تاکید کرد که برای اینکه بتوانیم در دنیا حرف برای گفتن داشته باشیم باید به خروجی توجه داشته باشیم به طوریکه یک طرح تحقیقی که نهایی می شود تازه کار پژوهش گر شروع می شود که باید یا ادامه یابد یا تجاری سازی شود یا چاپ شود و یا قابل ترویج باشد.
این همایش به مدت ۲ روز در قالب برگزاری پانل های علمی در کرج ادامه دارد.