اجرای طرحهای پژوهشی کشاورزی دیم در کشور

صابر گلکاری  افزود: این طرح ها در زمینه غلات (گندم و جو) ۷۱ طرح، حبوبات شامل نخود و عدس ۶۲ طرح، دانه های روغنی (کلزا، آفتابگردان و گلرنگ) ۱۹ طرح، گیاهان علوفه ای ۱۳ طرح و مدیریت منابع ۲۹ طرح با هدف شناسایی، اصلاح، افزایش محصول و معرفی ارقام جدید در ۱۲ منطقه آب و هوایی استان های دیم خیز اجرا می شود.
وی، با اشاره به اینکه این مرکز ۹ ایستگاه در استان های مختلف دارد، اظهار کرد: برخی از طرح ها در چند استان کشور به صورت همزمان اجرا می شود که با احتساب آن ها، تعداد طرح های مورد اجرا به حدود ۴۱۰ طرح می رسد.
رئیس موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور یادآوری کرد: از این تعداد طرح، ۶۳ مورد در بخش گندم، ۲۱ طرح در زمینه جو، ۲ طرح در تریتیکاله، ۴۲ طرح در بخش نخود، ۱۶ طرح در زمینه عدس، آفتابگران و بالنگو هر کدام سه طرح، بالنگ، کلزا، گلرنگ و خلر هر کدام شش طرح، ماشک چهار طرح، نباتات علوفه ای دو طرح و مدیریت منابع ۲۹ طرح اجرا می شود.
گلکاری، با بیان اینکه در سال جاری پنج طرح تحقیقاتی در حوزه کشت دیم معرفی می شود، ادامه داد: ارقام معرفی شده این موسسه نسبت به ارقام بومی و محلی بیش از ۵۰ درصد برتری عملکرد دارد.
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور مستقر در مراغه از سال ۱۳۷۱ در پنج ایستگاه اصلی و ۹ ایستگاه فرعی در مناطق مختلف اگروکلیمایی، سردسیری، گرمسیری، نیمه سردسیری و معتدل دیم کشور فعالیت تحقیقاتی انجام می دهد.
موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور وابسته به سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد و ایکاردا، فعالیت های تحقیقاتی خود را از سال ۱۳۷۱ در پنج ایستگاه اصلی و ۹ ایستگاه فرعی در مناطق مختلف اگروکلیمائی سردسیری، گرمسیری و نیمه سردسیری و معتدل دیم کشور آغاز کرده است.
مرکز این موسسه در شهرستان مراغه بوده که افزایش عملکرد محصولات زراعی دیم شامل غلات (گندم نان، گندم دوروم، جو و تریتیکاله )، حبوبات ( نخود و عدس)، دانه های روغنی ( کلزا، آفتابگردان و گلرنگ) و علوفه از مهمترین اهداف فعالیت آن است.
ایستگاه اصلی مناطق سردسیر این موسسه در مراغه، ایستگاه اصلی مناطق معتدل در سرارود کرمانشاه، ایستگاه اصلی مناطق گرمسیر و نیمه گرمسیر در گچساران، ایستگاه اصلی مناطق سرد و کم باران شمال شرق در شیروان شمال خراسان شمالی و ایستگاه اصلی مناطق سرد و کوهستانی غرب در قاملو کردستان واقع است.
بخش های تحقیقاتی این موسسه هم اکنون شامل بخش تحقیقات غلات، حبوبات، دانه های روغنی، علوفه و مدیریت منابع است.
پژوهشگران این موسسه تاکنون ۴۳ رقم جدید دیم شامل ۱۹ رقم گندم، هشت رقم جو، شش رقم نخود، سه رقم عدس، چهار رقم جدید گلرنگ و سه رقم ماشک علوفه ای به کشاورزان داخلی و کشورهای همجوار معرفی کرده اند.
طراحی و ساخت بذرکار آزمایشات، طراحی و ساخت ماشین درو بسته بند ( بهینه سازی و ارزیابی بیلرهای رایج کشور جهت برداشت بقایای گندم)، کمباین برداشت حبوبات (طراحی، ساخت و ارزیابی طبق برش و دستگاه کوبنده) و اصلاح و بهینه سازی خطی کار عمیق کار کشت گستر به منظور جای گذاری کود از دیگر دستاوردهای این موسسه است.
کنترل شیمیائی سیاهک پنهان پاکوتاه گندم با عامل Tilletia controversa Kuhn، شناسائی ژنهای بیماریزای عامل بیماری سیاهک پنهان معمولی و پاکوتاه گندم در مناطق مختلف دیم کشور، شناسائی منابع مقاومت به بیماری های مهم گندم دیم و گزینش لاین های پرمحصول و مقاوم به بیماری پژمردگی فوزاریومی با عاملFusarium oxysporum f.sp. lentis برای منطقه بیله سوار مغان از دستاوردهای موسسه تحقیقات دیم در حوزه مبارزه با آفات و بیماری هاست.