مدیریت تلفیقی تنها راه کاهش ضایعات کشاورزی

محمد جواد سروش افزود: ضایعات کشاورزی در دنیا موضوع مهمی است، براساس آمار جهانی گفته می شود محصولات کشاورزی در روند کشت تا برداشت حدود ۴۲٫۲ درصد به ضایعات تبدیل می شود.
وی اظهار کرد: بخش زیادی از محصولات در دنیا به رغم مدیریت و نگهداری محصول، به علت عوامل مختلف از جمله انواع آفات، شرایط جوی مانند خشکسالی، تگرگ و باران های سیل آسا به ضایعات تبدیل شده و از بین می روند.
سروش ادامه داد: این روند طبیعی است چون عملکرد طبیعت در اختیار انسان نیست تا تمام شرایط ایده آل را ایجاد کند، بنابراین بخش عمده ای از محصول به ضایعات تبدیل می شود که در دنیا همان آمار ۴۲٫۲ درصد اعلام شده است.
سروش تاکید کرد: بهترین و تنها راه کاهش و به حداقل رساندن ضایعات در بخش کشاورزی، مدیریت تلفیقی در مزارع است وقتی در این چارچوب عمل کنیم و تمام برنامه ریزی ها برای کشت محصول اعم از میزان آب، زمان کشت، اقدامات جلوگیری از آفات و بیماری ها، نحوه برداشت و حتی شخم زدن زمین رعایت شود، میزان ضایعات کاهش خواهد یافت.
مدیر کل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست اظهار کرد: کشاورزی یک علم است و اگر چارچوب این علم رعایت نشود میزان ضایعات افزایش خواهد یافت و اینکه گفته می شود میزان ضایعات در کشور ما ۳۰ درصد است صحیح است.
وی گفت: مدیریت تلفیق محصول و آفات، شیوه بازار رسانی، بسته بندی و نحوه عرضه به بازار نقش زیادی در کاهش ضایعات کشاورزی دارد.
سروش به نحوه عرضه محصولات کشاورزی در کشور اشاره کرد و افزود: باید در زمان عرضه محصول در کشور سیستم (سورتینگ) جدا سازی محصول سالم از آفت زده انجام شود در حالی که مشکل اصلی ما ، ارائه محصول به صورت فله ای است که در این روش محصول سالم و ناسالم درکنار هم قرار می گیرند و محصول آفت زده موجب خرابی محصول سالم می شود.
وی تاکید کرد: با رعایت روش جداسازی، نقل و انتقال درست و عرضه صحیح محصول قطعا میزان خسارت و ایجاد ضایعات تا حد زیادی کاهش می یابد.

*** تولید سالانه ۱۵۰ میلیون تن پسماند کشاورزی در کشور
سروش در ادامه به مقوله پسماند در محصولات کشاورزی اشاره کرد و گفت: پسماند جدا از ضایعات است به عنوان مثال وقتی در مزرعه گندم کاشته می شود فقط دانه های آن برداشت می شود در حالی که کاه و باقیمانده آن در مزرعه جزو پسماند محسوب می شود.
سروش گفت: در دنیا تمام پسماندها با روش های کاملا علمی به کودهای آلی تبدیل و برای تقویت خاک دوباره به زمین برگردانده می شوند، در واقع هیچ چیزی از مزرعه خارج نمی شود حتی شاخ و برگ های هرس شده نیز دوباره به خاک بر می گردند زیرا یک منبع غنی برای حاصلخیزی خاک هستند.
وی گفت: در ایران سالانه حدود ۱۵۰ میلیون تن پسماند کشاورزی تولید می شود که باید با مدیریت صحیح آنها را دوباره به خاک برگردانیم.
سروش تاکید کرد: به پسماند نباید به عنوان دور ریز نگاه کنیم زیرا باقیمانده ای از محصول اصلی ما است که باید در قالب یک فرایند مورد استفاده بهینه قرار گیرد، در واقع پسماند در محصولات کشاورزی معنا ندارد و باید مورد استفاده مجدد قرار گیرند.