دل نگرانی کشاورزان همچنان پا برجاست / دستان خالی گندمکاران ؛ چشم انتظار مسئولان

دهقان نیوز / امسال هم دل نگرانی کشاورزان به مانند سالهای قبل همچنان پا برجاست. نگرانی که علت آن کشاورزان نیستند.

دهقان نیوز / امسال هم دل نگرانی کشاورزان به مانند سالهای قبل همچنان پا برجاست. نگرانی که علت آن کشاورزان نیستند بلکه عدم هماهنگی و یا بی تدبیری مسئولان متولی خرید گندم تضمینی و حتی رده های بالاتر است.

گندمکاران آذربایجان غربی در این روزها که فصل برداشت گندم در منطقه آغاز شده، انتظار دارند تا همزمان که خرمنهای طلایی گندم را در گونی ها کرده و تحویل سیلوها می دهند، بهای محصول خود را نیز به صورت نقدی دریافت کنند تا دسترنج چندین ماه تلاش را با خوشی و شیرینی و به موقع دریافت کنند و خستگی این کار و تلاش از جان بی رمقشان به در شود.
چند سالی است که پرداخت دیرهنگام بهای گندم خریداری شده تضمینی و نیز خسارتهای بیمه اراضی کشاورزی، وارد شدن خسارتهای جدید به محصولات زراعی و خشکسالی، ارائه نشدن تسهیلات کم بهره از سوی بانکها به کشاورزان و گرانی نهاده های کشاورزی از جمله بذر و کود و سم به مشکلات معیشتی تولید کنندگان گندم استان اضافه شده است و کشاورزان استان با آنها دست و پنجه نرم می کنند.
نباید از این نکته غفلت کرد که به رغم افزایش قیمت خرید تضمینی، اعتماد کشاورزان به مسئولان از بابت دیرکرد در پرداخت بهای گندم های خریداری شده در حال رنگ باختن است.
سال گذشته تکرار و ادامه این موضوع زمینه را به سمت فروش گندم تولیدی در بازار آزاد و به دلالان تقویت کرد چرا که کشاورزان برای تامین نیازهای خود ناچار به فروش نقدی گندم و زیر قیمت بازار به دلالان بودند.
امسال هم دل نگرانی کشاورزان به مانند سالهای قبل همچنان پا برجاست.
نگرانی که علت آن کشاورزان نیستند بلکه عدم هماهنگی و یا بی تدبیری مسئولان متولی خرید گندم تضمینی در استان و حتی رده های بالاتر است.
کارشناسان بخش کشاورزی استان بر این باورند که برداشت دیر هنگام گندم از سطح گندمزارهای استان در مقایسه با سایر استانها و اتمام اعتبارات خرید دولت از علل اصلی مشکل پرداخت دیرهنگام بهای گندم های تولیدی در خرید تضمینی است که نمی تواند دلیل موجهی بر بی توجهی مسئولان به این موضوع باشد.
همچنین کارشناسان بخش کشاورزی این امر را علتی مهم در کاهش اراضی زیر کشت گندم استان در سالهای آینده پیش بینی می کنند که می تواند آسیبهای جدی به بخش زراعت گندم استان و به تبع آن کشور وارد سازد.
بر اساس آمارهای موجود از مجموع ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار هکتار از اراضی باغی و زراعی قابل کشت در این استان، ۵۰ درصد به زراعت گندم اختصاص دارد.
بر مبنای گزارشهای جهاد کشاورزی استان آذربایجان غربی، برنامه ابلاغی کشت گندم پائیزه توسط وزارت کشاورزی برای استان در سال زراعی جاری در مجموع ۳۳۵ هزار هکتار بود که ۸۱ هزار هکتار آن به شکل آبی و ۲۵۴ هزار هکتار آن نیز به صورت دیم کشت شد.
کارشناسان بخش گندم استان بر این عقیده اند که با افزایش هفت درصدی سطح زیر کشت ابلاغی، در شرایط مطلوب در حدود ۷۰۰ هزار تن گندم در استان تولید می شود.
همچنین در سال زراعی جاری با جایگزینی ارقام پربازده و معرفی شده توسط محققان مراکز تحقیقاتی با ارقام قبلی، انتظار افزایش قابل توجه میانگین تولید در واحد سطح نسبت به سال گذشته وجود دارد.
هم اکنون مراکز خرید استان نیز که اغلب زیر نظر تعاون روستایی و اداره غله و خدمات بازرگانی هستند، خرید این محصول را از اول تیرماه در آذربایجان غربی آغاز کرده اند.
کارشناسان بر این عقیده اند که گندم نیاز آبی اندکی داشته و محصولی کم توقع و مقاوم در برابر سرمازدگی و بسیاری از مسایل مورد تهدید کشتزارهاست و حمایت دولت از گندمکاران، خرید تضمینی و وجود سرمایه در گردش مطلوب آن می تواند موجب گرایش بیشتر به کشت این غله ارزشمند در میان کشاورزان شود.
دبیر خانه کشاورز آذربایجان غربی در مصاحبه با خبرنگار ایرنا گفت: عدم پرداخت به موقع بهای گندم خریداری شده توسط دولت داستان تکراری هرساله کشاورزان استان است.
محمد رئوف سپهرالدین بیان کرد: دولت باید در این زمینه با به کارگیری تدابیری اعتبارات لازم برای خرید تضمینی گندم در استان را تامین کند.
وی اظهار کرد: بیشتر گندم زارهای استان در اراضی دیم کشت می شوند و اغلب کشاورزان از بیکاری به کشت این محصول روی می آورند و این موضوع باید مورد توجه مسوولان باشد.
سپهرالدین گفت: گندم جزو کشتهای استراتژیک با مصرف آبی اندک است که اگر کشاورزان رغبتی برای کشت این محصول نداشته باشند، کشور می تواند متضرر شود.
وی اضافه کرد: مشکلات دیگری نیز در این حوزه برای گندم کاران وجود دارد که این مشکل نبود هماهنگی شرکت غله و خدمات بازرگانی با مراکز تعاون روستایی است.
دبیر خانه کشاورز آذربایجان غربی در تشریح این موضوع گفت: شرکت غله باید درقبال گندم خریداری شده به مراکز تعاون روستایی مبالغی را پرداخت کند که به علت پرداخت دیر هنگام این مبلغ، تعداد بسیار اندکی از مراکز خرید تعاون روستایی در این کار مشارکت می کنند.
وی اظهار کرد: این در حالی است که مراکز خرید و انبارهای تعاون روستایی هر ۱۵ تا ۲۰ روستای استان را می توانند پوشش دهند و کشاورزان نیز نیازی به تقبل هزینه های بالای حمل و نقل محصول و نیز صف بستن چند روزه در برابر سیلوها نخواهند داشت.
سپهر الدین بیان کرد: هم اکنون از کشاورزانی که می خواهند محصول گندم خود را به مراکز خرید تعاون روستایی تحویل دهند، حمایتی نمی شود ولی از دلالانی که محصول را از کشاورزان خریده اند، گندم را تحویل می گیرند.
وی اظهار کرد: انبارهای تعاون روستایی هم اکنون خالیست و مراکز خرید سازمان تعاونی روستایی می تواند گندمهای تولیدی را با بهترین کیفیت و در اسرع زمان جمع آوری و به صورت یکجا به سیلوها تحویل دهد.
رئیس جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: برای خرید گندم مازاد بر مصرف زارعان این استان حدود هشت هزار میلیارد ریال اعتبار مورد نیاز است.
اسمعیل کریم زاده اظهار کرد: قرار است این اعتبار زودتر از موعد تخصیص یابد تا امسال مشکلات سالهای گذشته تکرار نشود.
وی افزود: پیش بینی خرید گندم مازاد بر مصرف استان برای سال زراعی جاری ۵۹۰ هزار تن است و با توجه به شرایط مطلوب مزارع گندم، میزان تولید و خرید بیش از این خواهد بود.
وی بیان کرد: برنامه ابلاغی کشت گندم پائیزه توسط وزارت کشاورزی برای استان در سال زراعی جاری در مجموع ۳۳۵ هزار هکتار بود که ۸۱ هزار هکتار آن به شکل آبی و ۲۵۴ هزار هکتار آن نیز به صورت دیم کشت شد.
وی اضافه کرد: با افزایش هفت درصدی سطح زیر کشت ابلاغی، پیش بینی می شود در شرایط مطلوب در حدود ۷۰۰ هزار تن گندم در استان تولید شود.
کریم زاده ادامه داد: در سال زراعی جاری با جایگزینی ارقام پربازده و معرفی شده توسط محققان مراکز تحقیقاتی با ارقام قبلی، انتظار افزایش قابل توجه میانگین تولید در واحد سطح نسبت به سال گذشته وجود دارد.
رئیس جهاد کشاورزی آذربایجان غربی با اشاره به اجرای سیاست خرید تضمینی گندم در استان گفت: امسال ۱۰۷ مرکز خرید تعاون روستایی و ۲۵ مرکز خرید شرکت غله و خدمات بازرگانی با ظرفیت ذخیره سازی ۸۱۵ هزار تن از اواخر خرداد و اوایل تیر ماه، کار خرید گندم را از کشاورزان استان عهده دار شده اند.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی آذربایجان غربی نیز گفت: پیش بینی تولید نیز با توجه به بارندگی های مناسب فصل پاییز و کشت به موقع مزارع و استفاده از تغذیه مناسب مزارع و ماشین آلات و ادوات کشت مکانیزه و ارقام اصلاح شده بیش از سال گذشته است چرا که مزارع امسال از سطح سبز مطلوبی برخوردار بوده و تراکم مزارع بسیار عالی است.
جمشید دارا اظهار کرد: در سال زراعی جاری پیش بینی تولید ۷۰۰ هزار تن بوده و خرید مازاد بر مصرف کشاورزان ۵۸۰ هزار تن خواهد بود.
وی اضافه کرد: از این میزان ۲۴ هزار تن به خرید بذر تعلق دارد که امسال ۶ هزار تن نسبت به پارسال افزایش خرید خواهیم داشت.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: ارقام گندم آبی شامل پیشگام، زرین، میهن و اروم و ارقام دیم شامل سرداری، آذر۲، هما و باران است.
دارا بیان کرد: برای کشت امسال میزان بذر اصلاحی توزیع شده ۱۵ هزار و ۸۴۰ تن و تسهیلات سرمایه در گردش نیز ۹۷۰ میلیارد ریال بوده است.
وی گفت: میزان تسهیلات پرداخت شده به گندمکاران به ازای هر هکتار زمین آبی ۱۵ میلیون ریال و هر هکتار زمین کشت شده دیم ۱۰ میلیون ریال بوده است.
دارا بیان کرد: سطح بیمه شده اراضی در سال زراعی جاری در مجموع اراضی زیر کشت آبی و دیم استان ۲۴ هزار هکتار است.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی آذربایجان غربی اضافه کرد: دو پروژه تحقیقاتی مهم در حال اجرا در استان در بخش گندم وجود دارد که شامل اجرای پروژه انتخاب مشارکتی ارقام در بخش گندم آبی و در دو شهر نقده و میاندوآب و در بخش گندم دیم نیز در چهار قطعه در شهرستانهای بوکان، پیرانشهر، شاهیندژ و سلماس است.
دارا ادامه داد: در اجرای پروژه ساماندهی دیم زارها و یا انتقال یافته نیز در سطح ۲۴ هزار و ۵۰۰ هکتار از اراضی ۹ شهرستان از جمله بوکان، پیرانشهر، اشنویه، ارومیه، تکاب، مهاباد و میاندوآب، نقده و شاهیندژ ارقام گندم کشت شده است که هدف از این اقدام نیز انجام و کنترل تمامی مراحل کشت به طور دقیق در کشتزارهاست.
وی گفت: هم اکنون در ۳۰ هزار هکتار از گندم زارهای آبی و در ۷۵ هزار هکتار از گندم زارهای دیم از بذور اصلاح شده در کشت بهره گرفته می شود که شامل ۳۵ درصد گندمزارهای آبی و ۲۵ درصد از دیم زارهای دیم آذربایجان غربی است.
دارا اظهار کرد: بذرهای خود مصرفی کشاورزان نیز در مراکز بوجاری آذربایجان غربی ضد عفونی می شود.
وی افزود: بذرهای اصلاح شده دارای راندمان عملکرد بالا بوده و حتی برخی از این بذرها مقاوم به شرایط کم آبی نیز می باشد و قدرت جوانه زنی بالایی داشته و مقاوم به ریزش بوده و از خلوص بالایی برخوردار است.
دار اظهار کرد: آذربایجان غربی در کشت و تولید گندم خودکفا بوده و به سایر استانها نیز گندم خوراکی مازاد بر مصرف استان را صادر می کند.
وی اضافه کرد: نیاز استان آذربایجان غربی به گندم ۴۵۰ تا ۵۰۰ هزار تن است و میزان مصرف سرانه آرد ۹ کیلوگرم و مصرف گندم نیز ۱۵۰ کیلوگرم است که شامل مصارف صنعتی و خوراکی و سایر مصارف می شود.
وی با اشاره به مشکلات موجود در بخش تولید گندم آذربایجان غربی بیان کرد: میزان در آمد آن نسبت به برخی محصولات مانند آفتابگردان بسیار پایین است ولی فرهنگ کشت آن به علت اینکه گندم جزو قوت لایموت مردم است، به صورت یک فرهنگ در روستاها تبدیل شده و اغلب کشاورزان حتی زمین اندک خود را به گندم اختصاص می دهند.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی آذربایجان غربی ادامه داد: اغلب در دیم زارها به علت کاهش بارندگی مشکلاتی رخ می دهد و میزان تولید محصول آن با کاهش بارندگی در موعد مناسب کاهش می یابد.
وی بیان کرد: در زمینه کشت گندم جهاد کشاورزی اقدامات شایسته ای در ترویج، تحقیق و آموزش انجام داده و ارقام مناسب در دسترس بوده و خرید نیز در حد مطلوبی است.
دارا گفت: در زمینه بیمه نیز میزان بیمه اراضی از ۳۵ درصد افزایش نیافته و صندوق بیمه ۳۵ درصد سطح زیر کشت را بیمه کرده است.
وی درباره آفت های گندم نیز اظهار کرد: گندمهای آذربایجان غربی گندمهایی فاقد سن زدگی و یا اندک سن زدگی هستند و پیش بینی می شود خسارت سن زدگی نیز بسیار کمتر شود و از ۵۰ هزار هکتار فراتر نرود.
دارا گفت: استفاده از بذور اصلاح شده، مکانیزاسیون، استفاده از کودهای موثر، تراکم بوته، زمان کشت و رعایت تاریخ کاشت، آبیاری مزارع در گندم آبی از جمله عوامل موفقیت کشاورزان گندمکار است.
وی بیان کرد: در جنوب استان و برخی شهرستانهای شمال استان گندم کشت می شود و در جنوب استان کشت بیشتر مزارع به شکل مکانیزه است و ابزار زیادی نیز در دسترس است چرا که تعاونی های کشاورزی و تولیدی بسیاری در این منطقه فعال هستند.
دارا افزود: در ارومیه، بوکان، میاندوآب، پیرانشهر و مهاباد میزان گندم زارها و به تبع آن استفاده از تجهیزات مکانیزه در مزارع گندم بیشتر است.
وی با اشاره به ظرفیت ذخیره سازی گندم در استان نیز گفت: قیمت خرید تضمینی این محصول در سال جاری ۱۲ هزار و ۷۰۵ ریال اعلام شده است.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی آذربایجان غربی بیان کرد: در استان ۹ سیلوی بخش خصوصی و چهار سیلوی بخش دولتی با ۱۷ کارخانه آرد در زمینه خرید گندم فعال است و همه خریدها برای شرکت خدمات بازرگانی انجام می شود.
دارا اظهار کرد: ظرفیت سیلوها ۵۴۰ تا ۸۱۷ هزار تن بوده و گندم تولیدی استان در این سیلوها نگهداری می شود.
مدیر زراعت جهاد کشاورزی آذربایجان غربی اضافه کرد: از کل گندم تولیدی استان ۴۰ تا ۵۰ هزار تن برای بذر و ۶۰ هزار تن برای سایر مصارف از جمله تهیه بلغور و نشاسته در نظر گرفته می شود و ۱۰۰ هزار تن از تولید گندم استان نیز صادر می شود.
دارا ادامه داد: گندم محصولی مقاوم و کم توقع در مقابل کم آبی است و در مقابل سرمازدگی، بسیار مقاوم و بوده و با اندک بارشی محصول خوب به دست می آید.
وی افزود: کشاورزان استان به علت نهادینه شدن فرهنگ و آموزشهای داده شده در این زمینه نسبت به کشت گندم علاقه خاصی دارند.
به گزارش ایرنا، در سال زراعی گذشته مجموع سطح زیر کشت گندم آذربایجان غربی حدود ۳۴۷ هزار هکتار بود که از این میزان ۸۷ هزار هکتار گندم آبی و بقیه گندم دیم بوده است.
حجم تولید در استان ۵۸۶ هزار تن بوده و خرید تضمینی گندم مازاد بر مصرف کشاورزان نیز ۴۸۲ هزار و ۵۰۰ تن بود.
عملکرد اراضی گندم آبی پارسال در هر هکتار از گندم زارهای آذربایجان غربی سه هزار و ۴۰۰ کیلوگرم و گندم دیم یکهزار و ۱۲۰ کیلوگرم بود.
قیمت خرید تضمینی نیز هر کیلو با چهار درصد افت مفید و دو درصد سن زدگی ۱۱ هزار و ۵۵۰ ریال بود.
در سال زراعی جاری نیز سطح زیر کشت گندم در آذربایجان غربی در مجموع ۳۵۸ هزار و ۶۰۰ هکتار برآورد شده که به تفکیک گندم آبی ۸۸ هزار و ۳۵۴ هکتار و گندم دیم ۲۷۰ هزار و ۲۵۰ هکتار است.
آذربایجان غربی جزو ۱۰ استان برتر در تولید گندم در ایران اسلامی است.