فرصت‌ها و چالش‌های کشاورزی از زبان حجتی

وزیر جهاد کشاورزی در ارتباط با فرصت‌ها و چالش‌های بخش کشاورزی در برنامه زنده تلویزیونی سخن گفت.

حجتی در برنامه زنده تلویزیونی سه شنبه شب شبکه خبر اطمینان خاطر داد: نگران پرتقال شب عید نیستیم/ اختصاص اعتبار ۲۴۰۰ میلیارد تومانی برای آبیاری تحت فشار/ سال آینده ۴۰۰ هزار هکتار به اراضی مجهز به سیستم نوین آبیاری افزوده می‌شود

به گزارش دهقان نیوز و به نقل از ایانا، وزیر جهادکشاورزی به فاصله یک روز بعد جشن برداشت محصول، در برنامه تیتر شب شبکه خبر سیما حضور یافت و با اشاره به مزیت‌های این بخش در کشور گفت: خوشبختانه ایران در بسیاری از محصولات مانند زعفران، پسته، انار و خرما معمولا جزو کشورهای نخست جهان محسوب می‌شود.

محمود حجتی، محصولات باغی را نیز جزو مزیت‌های نسبی کشور دانست و افزود: محصولات دامی مانند گوشت سفید، تخم مرغ و لبنیات نیز در این حیطه قرار می‌گیرند. به طوری که تاکنون حدود ۵۰۰ میلیون دلار لبنیات و ۹۰ هزار تن مرغ و تخم‌مرغ صادر شده است. همین طور تراز محصولات شیلاتی نیز مثبت بوده و در محصولات زراعی اگرچه کمبود آب، محدودیت ایجاد کرده، اما در محصول استراتژیکی مانند گندم، به تراز مثبت رسیده‌ایم. به طوری که ۱,۵ میلیون تن بیش از نیاز داخلی از کشاورزان خریداری شده است.

به گفته حجتی، هرچند از سطح زیر کشت گندم در کشور کاسته شده، اما به دلیل افزایش بهره‌وری، میزان تولید افزایش یافته و بیش از ۱۴ میلیون تن تولید شد. ۱۱,۵ میلیون تن از آن توسط دولت خریده شد و ۲.۵ میلون تن آن نیز به خودمصرفی رسید. البته نیاز داخل با احتساب تمام بخش‌هایی که گندم مصرف می‌کنند، حدود ۱۰ میلیون تن است.

برنج و شکر و روغن

وی ادامه داد: امسال تولید برنج ۸ درصد افزایش داشته که در استان مازندران، ۴۰ هزار هکتار به کشت دوم رسیده است. اما به دلیل محدودیت‌های آبی، سیاست ما کشت این محصول تنها در استان‌های گیلان و مازندران است و از کشت آن در استان‌های دیگر حمایت نمی‌کنیم.

حجتی، عنوان کرد: شکر یکی از محصولاتی است که به راحتی می‌توان در آن به خودکفایی رسید. تولید آن در سال ۹۲ حدود یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن بود که در سال ۹۴ این مقدار به یک میلیون و ۵۲۰ هزار تن افزایش یافت. این روند در سال جاری هم ادامه خواهد داشت؛ هرچند در تعداد کارخانه‌های شکر به ویژه در خوزستان، محدودیت وجود دارد، اما با همکاری وزارت صنایع سعی داریم این محدودیت را از بین برده و کارخانه‌های تعطیل شده را دوباره راه‌اندازی کنیم. زیرا با توجه به کشت پاییزه چغندر که آب کمتری می‌برد، قطعا نیاز بیشتری به این کارخانه‌ها خواهیم داشت.

وزیر جهاد کشاورزی یادآور شد: در روغن که فوق‌العاده وابسته هستیم، قرار است در یک افق ۱۰ ساله، تا ۷۰ درصد از این وابستگی کاهش یابد. برای این منظور تناوب کشت کلزا با گندم را در برنامه داریم که امسال، زمین‌های زیر کشت کلزا ۳ برابر سال گذشته شد. با این حال در سال زراعی ۹۴-۹۵ خودکفایی را از ۶ به ۸ درصد رساندیم که رقمی بسیار پایین است. البته سال آینده با توجه به برنامه‌های پیش‌بینی شده، این مقدار از ۱۱ درصد عبور می‌کند.

کشت فراسرزمینی

وی، انتظار از کشت فراسرزمینی را بیشتر مربوط به ذرت دانست و اظهار کرد: اکنون چند صد هزار هکتار قرارداد ۴۹ ساله و ۲۵ ساله توسط ایرانی‌ها در کشورهای مختلف برای کشت فراسرزمینی منعقد شده که یکی از مهم‌ترین محصولات آنها ذرت است. به طوری که اکنون یک ایرانی در برزیل، ۶۰ هزار هکتار از این محصول کاشته و محصول خود را به ایران منتقل می‌کند.

بهره‌وری آب

عالی‌ترین مقام وزارت جهاد کشاورزی، سیاست این وزارتخانه را بر مبنای افزایش بهره‌وری در پیوند با آب، توسعه مکانیزاسیون و اقتصادی کردن تولید معرفی کرد و گفت: ۲ سال است که به مدیران زیرمجموعه اعلام کرده‌ایم تا از هیچ تلاشی برای توسعه سیستم‌های نوین آبیاری، فروگذار نکنند. امسال نیز به میزان ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان برای آبیاری تحت فشار در بودجه ۹۶ پیش‌‌بینی شده که یک هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان آن از محل صندوق توسعه ملی خواهد بود. در صورت تامین این اعتبار، سال آینده ۴۰۰ هزار هکتار به اراضی مجهز به سیستم نوین آبیاری افزوده می‌شود. بنابراین با توجه به قابلیت ۴ میلیون هکتار از اراضی کشور برای برخورداری از چنین تجهیزاتی، یک برنامه ۱۰ ساله تدوین و به دولت و ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی ارائه شده است.

حجتی تاکید کرد: به غیر از یارانه گفته شده، توسعه کشت گلخانه نیز از دیگر مواردی است که در راستای بهره‌وری بیشتر از آب مورد نظر است. زیرا به ازای یک کیلوگرم تولید محصول،۹۰ درصد مصرف آب کاهش می‌یابد. البته سرعت توسعه گلخانه‎‌ها کم است و باید به ۲هزار تا ۲هزار و ۵۰۰ هکتار در سال برسد. در حالی که اکنون سرعتی معادل یکهزار و ۱۰۰ هکتار دارد.

وی در ارتباط با ارائه تسهیلات به کشاورزان معتقد است در کشت گلخانه، مانند مکانیزاسیون، خط اعتباری تعریف شده و در صورت کامل بودن مدارک کشاورزان، در ارائه تسهیلات مشکلی نخواهد بود. به طوری که تاکنون در مکانیزاسیون، بیش از ۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان تسهیلات داده شده است. اما چنانچه خطوط اعتباری تعریف نشده باشد، ممکن است در پرداخت وام، محدودیت وجود داشته باشد.

خبر تجهیز مزرعه ۴ هزار هکتاری یک کشاورز نمونه به سیستم تیپ قطره‌ای، یکی از موارد جالبی بود که وزیر جهاد کشاورزی به آن اشاره کرد. این کشاورز، با مصرف ۴ هزار و ۵۰۰ متر مکعب آب، ۹ تن گندم برداشت کرده که اگر این اتفاق برای کل کشور بیفتد، تحولی جدی در تولید گندم صورت می‌گیرد.

وی با بیان اینکه نمی‌توان تولید در کشوری مانند هلند را با ایران مقایسه کرد، ادامه داد: بارندگی در کشور ما حدود ۲۳۲ میلی‌متر است، اما هلند ۷۵۰ میلی‌متر در سال بارندگی دارد و می‌تواند سالانه ۵,۵ میلیارد یورو تنها از صادرات گل، درآمد کسب کند. بنابراین ما نسبت به منابعی که در اختیار داریم، در تولید بسیاری از محصولات، پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم.

وی، برخورد با چاه‌های غیرمجاز را از برنامه‌های وزارت نیرو قلمداد کرد و افزود: حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب عدم تعادل در سفره‌های زیر زمینی وجود دارد و آب در اغلب دشت‌های کشور، پایین رفته است. اما با تشدید تغذیه سفره‌ها از طریق آبخیزداری، می‌توان تاحدودی این کمبود را جبران کرد که اعتبار در نظر گرفته شده برای حفظ آب و خاک و محیط زیست، رشدی ۱۰۰ درصدی داشته است.

گیاهان دارویی

حجتی با بیان اینکه در محصولاتی مانند باغی، خشکبار و تره‌بار مزیت‌های نسبی در جهان داریم، گفت: ۱۴۵۰ نوع گیاه دارویی در ایران تولید می‌شود که بخش عمده‌ای از آن به صورت خودرو است. اگر بتوان از تولید آنها به صورت علمی حمایت کرد، هم اشتغازایی صورت می‌گیرد و هم درآمدزایی. ضمن اینکه در حفاظت از آب و خاک موثر است، بازار خوبی هم برای آن در دنیا وجود دارد.

وزیر جهادکشاورزی، با بیان اینکه ۱۰ درصد از منابع صندوق توسعه ملی، به صورت ریالی برای پرداخت تسهیلات به کشاورزان در اختیار بانک کشاورزی قرار می‌گیرد، تاکید کرد: ظرفیت تولید حداقل یک میلیون تن ماهی در قفس در کشور وجود دارد که سال گذشته به ۳ هزار و ۹۰۰ تن تولید دست یافتیم و قرار است امسال به ۲۰ هزار تن برسیم.

حجتی در پایان گفت: هیچ نگرانی از بابت تامین میوه شب عید وجود ندارد و اکنون کشاورزان دغدغه بعد از تولید دارند تا محصول‌شان را بفروشند.